Blockchain Có Thể Sẽ Thay Thế Facebook

24 Tháng Tư 20182:19 SA(Xem: 5710)
Blockchain Có Thể Sẽ Thay Thế Facebook
Blockchain Có Thể Sẽ Thay Thế Facebook
Blockchain Có Thể Sẽ Thay Thế Facebook

Facebook được Mark Zuckerberg tạo ra từ ký túc xá đại học Harvard vào tháng 02/2004. Chỉ trong một thời gian ngắn, Facebook đã trở thành nơi tuyệt vời để bất kỳ ai cũng có thể kết nối các mối quan hệ, từ bạn học cũ hay người thân, cho tới mở rộng những mối quan hệ mới, và theo dõi những người họ ngưỡng mộ.

 

Trong khi người dùng thỏa mãn với các trải nghiệm tương tác trên nền tảng của Facebook, công ty kiếm tiền bằng cách khai thác các quảng cáo nhắm tới sở thích, thị hiếu mà người dùng bộc lộ trong quá trình sử dụng. Bằng cách đó, Facebook nhanh chóng trở thành một công ty khổng lồ, với hơn 40 tỷ USD doanh thu và gần 16 tỷ USD lợi nhuận trong năm 2017. Sau gần 15 năm hoạt động, Facebook nhanh chóng lọt vào top 10 công ty có vốn hóa lớn nhất thế giới.

 

Nhiều người đã nghĩ tới sự trường tồn của Facebook bởi sự kết nối tương tác chặt chẽ của hàng tỷ người dùng trong không gian trang mạng xã hội. Tuy nhiên, vụ bê bối rò rỉ dữ liệu cá nhân với Cambridge Analytica – một công ty nghiên cứu có trụ sở tại Anh – đã khiến không ít người suy nghĩ lại. Trong quá trình tiến bộ thần tốc và mạnh mẽ của Internet, Facebook cũng chỉ là một dấu chấm nhỏ có thể tan biến bất cứ lúc nào.

 

Hãy nhìn lại America Online hay Yahoo! – những biểu tượng đã sụp đổ

 

Khi nhìn vào lịch sử Internet, có thể thấy con người bắt đầu từ việc gửi các email thông qua phương thức truy cập quay số dial-up modem, một phương thức kết nối mạng sử dụng đường dây điện thoại được cung cấp bởi các công ty dịch vụ di động – nổi tiếng nhất là America Online AOL. Mạng lưới toàn cầu world wide web xuất hiện, cho phép con người có thể tạo ra và truy cập các website, đồng thời đánh dấu kỷ nguyên cạnh tranh mạnh mẽ của AOL.

 

Nhân loại cũng đã chứng kiến sự bùng nổ và suy tàn của Yahoo, một công cụ cho phép con người có thể tương tác trực tiếp với nhau thông qua tin nhắn hoặc cuộc gọi. Hay sự hình thành và phát triển mạnh mẽ của các công cụ tìm kiếm, đặc biệt là Google. Sau đó là kỷ nguyên mạng xã hội. Rút kinh nghiệm từ một số công ty đi đầu chưa thành công như Myspace hay LinkedIn, Mark Zuckerberg đã tạo ra Facebook, nơi cả thế giới có thể tụ họp với đủ các dịch vụ trong mọi lĩnh vực.

 

Những tai tiếng liên quan tới việc Facebook lạm dụng thông tin cá nhân người dùng đã xuất hiện từ nhiều năm, khi hãng thực sự gây chú ý với hàng trăm triệu lượt người truy cập mỗi ngày. Vụ bê bối chỉ là giọt nước tràn ly, đẩy vấn đề bảo mật thông tin của Facebook lên một mức độ nghiêm trọng hơn.

 

Bắt đầu từ việc Cambridge Analytica sử dụng dữ liệu cá nhân của hơn 87 triệu người dùng Facebook nhằm cố gắng can thiệp kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, hậu quả đã dẫn tới 2 phiên điều trần kéo dài tổng cộng 10 giờ của Mark Zuckerberg trước Quốc hội Mỹ. Một câu hỏi then chốt rút ra sau 2 buổi điều trần là làm thế nào để mọi người có thể tin tưởng vào một mạng xã hội với một trung tâm cơ sở dữ liệu được một bên như Facebook kiểm soát.

 

Điều khoản sử dụng Facebook nêu rõ, như Mark Zuckerberg đã nói trước Quốc hội, người dùng sở hữu thông tin của chính họ. Tuy nhiên, mọi thông tin người dùng cập nhật trên Facebook cũng được lưu trữ tại máy chủ trung tâm. Nhận thức của người dùng tăng lên đã khiến không ít người nâng cao cẩn trọng khi chia sẻ thông tin lên Facebook cũng như các mạng xã hội nói chung.

 

Vẫn còn quá sớm để khẳng định Facebook chuẩn bị bước vào giai đoạn suy thoái như AOL hay Yahoo, nhưng thời điểm đó chắc chắn sẽ tới. Các ý tưởng thay thế Facebook đã xuất hiện, dù chưa có nhiều dòng vốn đầu tư mạo hiểm đổ vào những dự án. Con người đang chứng kiến sự khởi đầu của một làn sóng mới về sự phi tập trung, những mạng lưới ngang hàng và không có cơ quan trung ương. Đó là nơi mà mọi người cùng kết nối nhưng không có ai sở hữu các kết nối. Và mạng xã hội cũng cần phải được xây dựng trên cơ chế tương tự.

 

Giáo sư Leonard Kleinrock của Đại học California tại Los Angeles, một trong những người góp phần phát minh ra Internet, đang làm việc với một công ty tên là Sunday Group về một dự án gần giống như mạng xã hội, nhưng với đặc tính phi tập trung mạnh mẽ. Đó là nơi mọi người tạo thành các nhóm dựa trên những sở thích chung như âm nhạc hoặc ẩm thực. Mọi người cũng có thể tìm ra người thân hay xây dựng mạng lưới chuyên môn. Dự án của ông sử dụng nền tảng blockchain, công nghệ vận hành cho đồng Bitcoin, nổi tiếng và được ưa thích nhờ tính phân tán. Chỉ trong mạng blockchain, mỗi người mới thực sự có thể kiểm soát việc chia sẻ thông tin cá nhân của mình.

 

Với ý tưởng mạng xã hội sử dụng công nghệ blockchain, bất kỳ doanh nghiệp nào muốn hiển thị quảng cáo được điều hướng theo các dữ liệu cá nhân cũng không thể thực hiện được nếu chỉ thông qua một bên trung gian như trường hợp của Facebook. Để có dữ liệu cá nhân người dùng, họ phải tiếp cận trực tiếp với từng cá nhân để có được sự chấp thuận chia sẻ.

 

Một công cụ mới được tạo ra sẽ phải bao gồm những trải nghiệm tương tự mà người dùng đã có khi sử dụng Facebook. Đó là cảm giác được kết nối và tương tác với những người xung quanh, bạn bè hoặc người thân theo một cách tự nhiên nhất, như Facebook đã làm được trong nhiều năm. Robert Metcalfe, một trong những nhà phát minh góp phần tạo ra mạng Ethernet, đã đề xuất một quy luật cho rằng giá trị của một mạng lưới tăng lên tỷ lệ với bình phương của số lượng người dùng. Đó chính là quy luật Metcalfe, Facebook cũng tuân theo.

 

Nghiên cứu mới cho thấy hiệu ứng mạng sử dụng công nghệ blockchain cũng tuân theo quy luật Metcalfe. Càng nhiều người tham gia mạng blockchain, sự phổ biến và giá trị của mạng càng tăng lên nhiều hơn. Facebook đã sớm nghĩ tới tương lai cạnh tranh của công nghệ blockchain trong lĩnh vực mạng xã hội. Nhưng sự phát triển mâu thuẫn trực tiếp với lợi ích của Facebook, nên viễn cảnh đó là thứ mà hãng cần ngăn chặn. Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để tương lai trở thành hiện thực.

 

Vấn đề là, đa phần những người tham gia mạng lưới blockchain đều là bị hấp dẫn bởi sự tăng giá không ngừng của Bitcoin. Khi sự tăng giá trở thành bong bóng và đổ vỡ, rất có thể nhiều người không còn mặn mà với việc tham gia mạng lưới. Và không giống như các website, blockchain hiện chưa thân thiện với đa số người dùng phổ thông. Những người say mê công nghệ mới sẽ phải sắm một máy tính với các chip đồ họa đắt tiền từ NVIDIA hay Advanced Micro Devices.

 

Một vấn đề khác, là thông tin đưa vào blockchain không thể xóa hay sửa đổi. Điều đó có nghĩa là nếu thực sự có một mạng xã hội dựa trên công nghệ mới, những hình ảnh hay những kỷ niệm tồi tệ mà mọi người đã đưa lên mạng sẽ ở đó mãi mãi. Tim O’Reily, CEO của O’Reily Media nhận định, dù về mặt lý thuyết có thể tạo thành một mạng xã hội dựa trên công nghệ blockchain, nhưng trên thực tế thì không .

 

Một vấn đề nữa là tốc độ xử lý các giao dịch của mạng blockchain hiện vẫn bị giới hạn. Và triển vọng phát triển trong tương lai cũng không thể đáp ứng được số lượng tương tác khổng lồ mà một trang mạng xã hội phổ biến như Facebook đang tạo ra mỗi ngày.

 

Ngay sau khi kết thúc phiên điều trần thứ nhất, cổ phiếu Facebook đã tăng giá trở lại. Có thể việc tẩy chay hoàn toàn mạng xã hội được một công ty như Facebook phát triển là chưa khả thi ở thời điểm hiện tại. Nhưng trong tương lai, Facebook rất có khả năng sẽ bị thay thế. Internet là nơi chứng kiến sự thay đổi với tốc độ chóng mặt. Các ý tưởng thành công hình thành những công ty khổng lồ trong thời gian vô cùng ngắn, để không lâu sau đó sẽ bị thay thế bởi những ý tưởng mới hơn.

519Vote
40Vote
30Vote
20Vote
10Vote
519
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
Tạo bài viết
16 Tháng Hai 2021
Hôm thứ Ba (16/02/2021), thủ tướng Anh Boris Johnson kêu gọi các cường quốc ký hiệp ước toàn cầu để đảm bảo tính minh bạch thông tin cho các đại dịch trong tương lai.
04 Tháng Hai 2021
Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu loại đảng viên Cộng hòa Marjorie Greene ra khỏi hai ủy ban, vì cáo buộc truyền bá thuyết âm mưu thù hận và bạo lực.
04 Tháng Hai 2021
Cơ quan quản lý truyền thông Anh (Ofcom) thu hồi giấy phép phát sóng kênh CGTN của Trung Quốc tại nước Anh, do sai phạm trong sở hữu giấy phép.
03 Tháng Hai 2021
Theo trang DongA Ilbo của Hàn Quốc, Apple được cho là sẽ đầu tư 3,6 tỷ USD vào hãng Kia Motors như một phần trong kế hoạch hợp tác sản xuất Apple Car tại Mỹ.
03 Tháng Hai 2021
Hôm thứ Tư (03/02/2021), ngoại trưởng Antony Blinken thông báo Mỹ sẽ gia hạn hiệp ước New START với Nga thêm 5 năm, trước khi thỏa thuận hết hạn vào ngày 05/02/2021.
02 Tháng Hai 2021
Hôm thứ Ba (02/02/2021),Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đã bãi nhiệm hàng trăm thành viên trong các ban cố vấn Lầu Năm Góc