Nhật Đau Đầu Tìm Giải Pháp Cho Tài Xế Cao Tuổi

10 Tháng Mười Một 20198:00 SA(Xem: 4729)
Nhật Đau Đầu Tìm Giải Pháp Cho Tài Xế Cao Tuổi
Nhật Đau Đầu Tìm Giải Pháp Cho Tài Xế Cao Tuổi

Là một trong những quốc gia có dân số già nhất thế giới, Nhật Bản đang đau đầu tìm lời giải cho "bài toán khó" – người cao tuổi lái xe.

Nhật được biết đến là một trong những quốc gia có hệ thống giao thông công cộng hiệu quả và an toàn nhất thế giới, nhưng cũng là quốc gia mà người dân sở hữu nhiều xe cá nhân, với gần 80 triệu xe hơi lưu thông. Đây là quốc gia có dân số "già hoá" nhất thế giới, với 1/5 dân số từ 70 tuổi trở lên. Làm thế nào để giảm thiểu tai nạn giao thông khi dân số ngày một già đi luôn là vấn đề đau đầu của nhà chức trách Nhật.

Hồi năm 2018, tỷ lệ các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng do tài xế 75 tuổi trở lên gây ra ở Nhật tăng lên 14.8%, so với 8.7% vào năm 2008, dù năm 2018, tổng số người thiệt mạng do tai nạn giao thông trên cả nước Nhật ở mức thấp nhất kể từ năm 1948.

Theo báo cáo của chính phủ Nhật hồi tháng 06/2019, các tài xế 75 tuổi trở lên gây tai nạn chết người nhiều hơn so với các tài xế trẻ tuổi trong năm 2018. Cụ thể, những người trên 75 tuổi gây ra 8.2 vụ tai nạn nghiêm trọng trên mỗi 100,000 người tham gia giao thông. Con số gấp khoảng 2.4 lần so với những người ở độ tuổi 74 trở xuống cầm lái.

Các tài xế trên 75 tuổi ở Nhật phải thực hiện một bài kiểm tra nhận thức theo chu kỳ 3 năm/lần trước khi xin gia hạn giấy phép lái xe. Chưa kể có đề xuất rằng người lớn tuổi chỉ nên được lái những chiếc xe trang bị hệ thống phanh tự động tiên tiến.

Song bất chấp những nỗ lực nhằm tìm kiếm giải pháp an toàn, dường như vẫn chưa có giải pháp nào thoả đáng để người già có thể lái xe an toàn. Alana, điều phối viên về người khuyết tật và phục hồi chức năng của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết: “Quý vị không thể nói rằng ở một thời điểm X, một người nào đó sẽ tuân theo quy luật tuổi tác, bởi bản thân họ có thể gặp phải những suy giảm chức năng cụ thể”. Nguy cơ người già tử vong trong một vụ tai nạn xe hơi cũng cao hơn, có thể do sự nhạy cảm liên quan đến tuổi tác tăng lên.

Các chuyên gia chính sách cho rằng cần xem xét khả năng thu hồi giấy phép đối với tất cả mọi người ở một độ tuổi nhất định để đảm bảo an toàn cho cộng đồng. Tuy nhiên, điều này có thể vấp phải luật phân biệt đối xử tuổi tác.

Nhật Bản hiện đang pha trộn giữa các chính sách với các công nghệ mới, nhằm tìm ra lời giải cho bài toán người già lái xe. Việc đề nghị các thành viên lớn tuổi trong các gia đình không hề đơn giản ở bất kỳ quốc gia nào, theo chuyên gia Toshiko Kaneda, nghiên cứu cao cấp tại Cục Tham chiếu Dân số, một tổ chức phi lợi nhuận ở Washington D.C, Mỹ. Kaneda cho biết: “Điều quan trọng là phải từng bước thực hiện hỗ trợ về an toàn công cộng, đồng thời bày tỏ sự tôn trọng đối với các tài xế lớn tuổi hơn”.

Tại Shimizu, tỉnh Shizuoka, cố vấn chất lượng của hãng Toyota và kiêm nhân viên bán hàng Tomomi Makino từng chứng kiến cảm xúc của người già Nhật khi từ bỏ lái xe. Cô còn viết blog ghi lại những kinh nghiệm của mình với các khách hàng lớn tuổi và cho hay, nhiều khách hàng ở độ tuổi cao lựa chọn tự nguyện bỏ giấy phép lái xe. Trong trường hợp đó, các đại lý xe hơi sẽ cho người đến nhà khách hàng để mua lại xe.

Nhiều người Nhật lớn tuổi được hưởng ưu tiên từ chính sách phúc lợi của chính phủ, như được giảm giá taxi và xe buýt. Tuy nhiên, việc phải từ bỏ lái xe vẫn khiến họ có những cảm xúc riêng. Makino kể một khách hàng lớn tuổi đã gọi cho cô để thông báo ông sẽ huỷ giấy phép lái xe và muốn cô đến mang xe về. Vị khách hàng lớn tuổi nói với Makino qua điện thoại: “Tôi nên dừng lái xe lại trước khi làm ai đó bị thương”. Và khi Makino tới gặp, ông đã khóc. Cô chia sẻ: “Nhiều người dễ dàng đưa ra ý kiến rằng người cao tuổi nên bị tước giấy phép lái xe, nhưng chúng ta đừng quên cảm xúc của họ. Xe và lái xe đã trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống của họ”.

Trong năm 2017, hơn 400,000 người cao tuổi ở Nhật đã bỏ giấy phép lái xe, con số cao nhất kể từ khi chương trình được đưa ra vào năm 1998, theo Cảnh sát quốc gia Nhật. Nhưng Hidenori Arai, chủ tịch Trung tâm Lão khoa và Bệnh tuổi già Nhật Bản cho rằng sự gia tăng số lượng người cao tuổi bỏ giấy phép lái xe không phải một xu hướng tốt. Theo Arai, ở một đất nước có khoảng 5 triệu người mắc chứng mất trí, tốt hơn hết là đưa ra các bài kiểm tra nhận thức định kỳ cho lái xe lớn tuổi và đào tạo lại các kỹ năng lái xe để kéo dài thời hạn cầm lái của họ.

Việc bị tước giấy phép lái xe có thể ảnh hưởng nhiều tới người già Nhật ở khu vực nông thôn, nơi có đông người già và giao thông công cộng có thể bị hạn chế. Arai cho biết: “Không có xe hơi, họ không thể sống, không thể đi mua sắm hay gặp gỡ bạn bè. Và để tận hưởng cuộc sống, một chiếc xe vẫn luôn cần thiết”.

Những năm gần đây, các công ty xe hơi và công nghệ Nhật Bản đẩy mạnh nghiên cứu taxi tự lái, đặc biệt chú trọng hỗ trợ người lớn tuổi. Các bài kiểm tra xe tự lái được Nhật bắt đầu vào năm 2016, tại các khu vực không có người lưu thông hoặc thị trấn nhỏ ven biển, vùng nông thôn. Nhiều nơi trên thế giới đã thử nghiệm mô hình mới. Tuy nhiên, đưa ý tưởng trở thành giải pháp thực tế còn cần thêm nhiều năm nữa.

Trong giải pháp ngắn hạn hơn, bên cạnh những bài kiểm tra nhận thức định kỳ, cảnh sát Nhật Bản nỗ lực phát hành "giấy phép lái xe hạn chế" đối với những người bị suy giảm chức năng nhận thức hoặc kỹ năng lái xe.

Những người cao tuổi được phép lái xe, nhưng chỉ với một số loại xe nhất định, có hỗ trợ an toàn đặc biệt, ví dụ được tích hợp hệ thống phanh tự động. Nguyên nhân phổ biến trong các vụ tai nạn giao thông chết người do tài xế lớn tuổi gây ra là nhầm chân phanh với chân ga.

Các công ty xe hơi cũng đang nghiên cứu cho ra đời những dòng xe mới, phù hợp với nhu cầu của người già. Tháng 10/2019, Toyota đã ra mắt một chiếc xe điện hai chỗ nhỏ gọn được thiết kết cho các đoạn đường ngắn, tốc độ 60 km/h, nhằm hướng đến đối tượng là những lái xe lớn tuổi.

Nhiều năm qua, Nhật Bản đã yêu cầu dán các nhãn nhận dạng đặc biệt trên xe của người mới lái và tài xế cao tuổi. Những nhãn dán giúp cảnh báo cho các tài xế khác cùng tham gia giao thông trên đường. Tuy nhiên, theo nhân viên WHO Alana, chính phủ cần có thêm nhiều giải pháp toàn diện hơn nhằm giúp tài xế lớn tuổi thích nghi với cuộc sống cũng như duy trì lái xe lâu hơn nữa.

Chuyên gia Kaneda cho biết: “Với một số người già, xe và lái xe có thể là ký ức. Người lớn tuổi hiện được chứng kiến sự phát triển của ngành công nghiệp xe, họ có thể là một trong những lớp người đầu tiên được nhận giấy phép lái xe vào những năm 1960 và 70. Đó là cả một thời đại”

50Vote
40Vote
30Vote
20Vote
10Vote
00
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
Tạo bài viết
22 Tháng Hai 2021
Hôm thứ Hai (22/02/2021), Ủy ban An toàn Hà Lan (Dutch Safety Board - DSB) thông báo đang điều tra vụ máy bay chở hàng Boeing 747-400 gặp sự cố, khiến hàng chục mảnh vỡ động cơ rơi xuống làng Meerssen ở miền nam Hà Lan.
21 Tháng Hai 2021
Giới chức Mỹ yêu cầu kiểm tra và có thể loại bỏ một số chiếc Boeing 777 sau khi máy bay của United Airlines cháy động cơ trên không.
21 Tháng Hai 2021
40 người vô gia cư ở St. Petersburg được tiêm vaccine Covid-19 hôm Chủ nhật (21/02/2021), nhờ một sáng kiến từ thiện nhận được sự ủng hộ của các quan chức địa phương.
17 Tháng Hai 2021
Cơn khát vaccine của một số nước Châu Âu làm tăng ảnh hưởng của Trung Quốc, vốn đang nỗ lực thể hiện mình là một đồng minh chống Covid-19 đáng tin cậy.
17 Tháng Hai 2021
Các quan chức Lầu Năm Góc cho biết khoảng 1/3 quân đội Mỹ từ chối tiêm vaccine Covid-19, bất chấp mức độ lây nhiễm đáng lo ngại.
16 Tháng Hai 2021
Bà Ngozi Okonjo-Iweala, cựu bộ trưởng tài chính Nigeria, trở thành người Châu Phi đầu tiên và cũng là phụ nữ đầu tiên giữ cương vị tổng giám đốc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).