Một phân tích gene mới về virus Covid-19 được lấy từ hơn 7,600 bệnh nhân khắp thế giới cho thấy virus xuất hiện và lây nhanh ở người từ cuối năm 2019.
Các nhà nghiên cứu ở Anh đã xem xét đột biến của virus và phát hiện bằng chứng nó lây lan nhanh chóng, nhưng không thấy bằng chứng nó dễ lây hay có khả năng gây bệnh nghiêm trọng. Nhà nghiên cứu di truyền học Francois Balloux, Viện Gene, Đại học London, cho biết: "Virus đang biến đổi, nhưng không có nghĩa là biến đổi theo hướng tệ hơn”
Balloux và đồng nghiệp lấy trình tự bộ gene virus từ cơ sở dữ liệu toàn cầu. Họ xem xét mẫu lấy từ hơn 7,600 bệnh nhân ở nhiều thời điểm và khu vực khác nhau, kết luận Covid-19 bắt đầu lây cho người từ cuối năm 2019.
Nnhóm nghiên cứu của Balloux viết trong báo cáo khoa học công bố trên tạp chí Lây nhiễm, Di truyền và Tiến Hóa (Infection, Genetics and Evolution): "Điều này loại trừ giả thuyết Covid-19 xuất hiện từ lâu trước khi được nhận dạng, từ đó lây rộng sang người".
Phát hiện mới là một tin không tốt. Một số bác sĩ hy vọng Covid-19 đã xuất hiện từ lâu và âm thầm lây nhiễm cho nhiều người hơn số người được xác nhận. Điều đó được cho là sẽ giúp hình thành hệ quần thể miễn dịch. Balloux nói: “Mọi người cũng từng hy vọng như thế, tôi cũng vậy"
Nhưng nghiên cứu mới đã dội nước lạnh vào niềm hy vọng. Balloux ước tính tối đa chỉ 10% dân số toàn cầu đã phơi nhiễm với virus.
Giữa người và dơi
Nhiều nghiên cứu cho thấy Covid-19, hay còn thường gọi là SARS-CoV-2, bắt nguồn từ dơi nhưng lây sang một động vật khác trước khi lây cho người. Ca nhiễm ở người đầu tiên được ghi nhận tại Vũ Hán, Trung Quốc, hồi tháng 12/2019.
Virus thường mắc lỗi mỗi lần chúng tự sao chép và những đột biến có thể sử dụng như đồng hồ phân tử theo dõi sự biến đổi của nó qua thời gian và địa lý. Nhóm nghiên cứu viết: "Kết quả của chúng tôi phù hợp với dự đoán và chỉ ra các chuỗi gene có chung tổ tiên vào cuối năm 2019, củng cố lý thuyết đây là giai đoạn SARS-CoV-2 lây sang vật chủ là người. Nó chỉ mới xuất hiện. Chúng tôi rất tự tin rằng nó chỉ lây sang vật chủ là người từ cuối năm 2019. Nguyên nhân là các mẫu virus được lấy từ mọi nơi trên thế giới cho thấy nhiều đột biến và những đột biến tương tự nhau”
Nhóm cũng tìm ra bằng chứng di truyền củng cố giả thuyết virus lây cho người ở Châu Âu, Mỹ và những nơi khác từ vài tuần thậm chí vài tháng trước khi ca nhiễm đầu tiên được báo cáo hồi tháng 1 và tháng 2 năm 2020. Việc truy tìm bệnh nhân số 0 ở bất kỳ quốc gia nào là bất khả thi.
Balloux giải thích: "Mọi ý tưởng về truy tìm bệnh nhân số 0 đều vô nghĩa bởi có rất nhiều bệnh nhân số 0". Nghiên cứu của nhóm Balloux được nhiều chuyên gia đánh giá trước khi công bố trên tạp chí. Ông cho biết một số báo cáo của những nhóm khác tự công bố trực tuyến có thể không chính xác: "Mọi loại virus đều biến đổi tự nhiên. Bản thân đột biến không phải điều xấu, không có gì cho thấy SARS-CoV-2 đang biến đổi nhanh hơn hoặc chậm hơn dự kiến. Cho tới nay, chúng ta không thể kết luận liệu virus đang gây tử vong và truyền nhiễm nhiều hay ít”
Lane Warmbrod, chuyên gia phân tích tại Trung tâm Y tế Johns Hopkins, người theo dõi những báo cáo di truyền mới về Covid-19, cho rằng cần thêm nhiều nghiên cứu ở động vật để chứng minh sự thay đổi gene của virus có thể khiến nó gây bệnh hoặc lây nhiễm nhiều hơn hay ít đi.
Warmbrod nói.
Warmbrod giải thích: “Những nghiên cứu như vậy chỉ cho chúng ta biết đột biến của virus đang lan rộng hoặc có tính trội hơn, ngoài ra không còn ý nghĩa nào khác. Nó không thực sự cho chúng ta biết chuyện gì đang diễn ra về mặt sinh học”.
Báo cáo về đột biến có thể quan trọng với những các nhà khoa học nghiên cứu về thuốc và vaccine Covid-19. Đặc biệt, vì vaccine cần tìm hiểu những phần virus không đột biến và được bảo tồn – không thay đổi theo thời gian.
Gửi ý kiến của bạn