Sự ra đời của Apple News đang trở thành vấn đề đáng lo ngại cho các nhà xuất bản trên toàn cầu. Thậm chí dù Apple đã cố gắng xoa dịu bằng lợi nhuận quảng cáo, mối lo ngại vẫn hiện hữu, rõ ràng hơn bao giờ hết.
Bắt đầu từ mùa thu 2015, chủ sở hữu iPhone, iPad sẽ được cài đặt thêm một ứng dụng mặc định từ Apple, gọi là News. Ứng dụng News sẽ chọn lọc các tin tức từ nhiều nguồn khác nhau, trình bày lại trên một giao diện được thiết kế riêng của Apple.
Apple News được dự đoán sẽ thay đổi cách đọc tin tức của mọi người, và thậm chí là giúp Apple kiểm soát các nguồn tin.
Đây không phải là một ý tưởng hoàn toàn mới lạ, trước Apple News cũng đã có nhiều ứng dụng với tính năng tương tự, chẳng hạn như Flipboard. Với các nhà xuất bản và các tổ chức cung cấp tin tức, Apple News mang ý nghĩa nhiều hơn một ứng dụng tin tức đơn thuần.
Có thể nói, News được xem là một dấu hiệu cho thấy ngành công nghiệp truyền thông đang bắt đầu chuyển mình, theo hướng các nhà xuất bản sẽ bị hạn chế quyền kiểm soát cách mà nội dung tin tức được phân phối.
Quyền kiểm soát của các nhà xuất bản bị hạn chế
Những người trong ngành công nghiệp truyền thông đều biết rằng, người dùng đang truy cập tin tức của họ từ nhiều nguồn khác nhau, chẳng hạn như Facebook, Twitter và hiển nhiên là không thể bỏ sót công cụ tìm kiếm của Google.
Tuy nhiên, những nền tảng kể trên thường đăng lại tin tức dưới dạng chia sẻ liên kết. Có nghĩa là, khi một người dùng Facebook nhấn vào link một tin tức nào đó, họ sẽ được chuyển thẳng đến trang web nguồn để đọc đầy đủ mẫu tin.
Nhưng đó không phải là cách làm việc của Apple News. Khi mở ứng dụng Apple News, người dùng chỉ có thể đọc tin tức trong phạm vi của ứng dụng, chứ không thể chuyển đến trang nguồn của bài viết.
Ví dụ, khi người dùng mở một tin tức có nguồn gốc từ các trang tin như New York Times hay CNN, thì họ sẽ chỉ có thể đọc mẫu tin trong khuôn khổ ứng dụng Apple News, chứ không thể chuyển đến 2 trang đích là New York Times hay CNN như các nền tảng khác.
Facebok cũng đã giới thiệu Instant Articles với cách làm tương tự, khiến nhiều nhà xuất bản lo lắng. Đây là cách Facebook muốn các nhà xuất bản viết trực tiếp nội dung tin tức trên nền tảng của hãng, thay vì chỉ chia sẻ link liên kết như trước đây. Cả Apple và Facebook đều muốn giữ người dùng ở lại lâu hơn với ứng dụng của mình.
Joshua Benton, giám đốc của Nieman Journalism Lab, từng lo lắng: “Tôi có cảm giác sẽ mất khả năng kiểm soát. Nếu là một tờ báo giấy, chúng tôi có thể kiểm soát toàn bộ doanh thu quảng cáo, phân phối, in ấn... nói chung là toàn bộ quá trình”.
Nhìn chung, các mạng xã hội đang làm cho nền tảng của mình ngày càng dễ dàng để các nhà xuất bản phát hành trực tiếp nội dung, thay vì phải liên kết đến các trang web như trước kia.
Ví dụ, Snapchat hiện đang cho các tổ chức tin tức và tạp chí ghi lại các video một cách trực tiếp thông qua ứng dụng, với một tính năng được gọi là Discover, và chia sẻ các video qua nền tảng của công ty.
Benton cho rằng: “Xu hướng của 2015 là khiến các hệ thống nền tảng thu gom sức mạnh và sử dụng chúng. Và các nhà xuất bản cảm thấy như họ đang là nạn nhân của điều đó”
"Bản hợp đồng với quỷ dữ"
Apple và Facebook không phải đang cố gắng gây khó khăn cho sự phát triển của các nhà xuất bản. Họ chỉ cố gắng làm cho người dùng truy cập tin tức một cách nhanh chóng và thuận tiện hơn, theo cách mà các nội dung được hòa hợp với nền tảng của họ.
Hơn nữa, Apple cũng đã cố gắng xoa dịu tình hình, khi cho biết các nhà xuất bản có thể giữ 100% tiền lợi nhuận quảng cáo từ tin tức của họ khi xuất bản trên Apple News. Và nếu nền tảng quảng cáo của Apple là bán quảng cáo cho nội dung, nhà xuất bản có quyền giữ 70% thu nhập từ quảng cáo. Đây cũng là cách làm mà Facebook sẽ áp dụng với các nhà xuất bản.
Từ iOS 9, Apple cũng cho phép người dùng iPhone, iPad chặn các quảng cáo trên trình duyệt Safari. Điều này có thể là bất lợi với các nhà xuất bản, vì hầu hết doanh thu của họ đến từ quảng cáo. Chính sách mới không liên quan trực tiếp đến Apple News, mà chỉ ảnh hưởng khi người dùng đọc tin tức từ trình duyệt Safari trên iOS 9.
“Và để cho có vẻ công bằng, Apple không phải là người làm việc đó, mà trao quyền cho người dùng của họ, để quyết định có chặn quảng cáo hay không”, Benton nhận xét.
Mặc dù các ấn phẩm có thể mở rộng thêm đối tượng người đọc khi phát hành trên Apple News, nhưng các nhà xuất bản vẫn chưa hết lo lắng về nguy cơ mất kiểm soát chính nguồn tin của mình.
Susan E. McGregor, trợ lý giám đốc của Trung tâm Báo chí Điện tử của Trường Báo chí Columbia, gọi Apple News là “một bản hợp đồng với quỷ dữ – có thể có được phần bên ngoài, nhưng nếu nó không hướng luồng truy cập về site chính, thì sẽ chẳng có chút lợi ích nào cả”
Các điều khoản của Apple
Theo BBC, nhiều nhà xuất bản đã rất lo lắng về các điều khoản mà Apple đưa ra khi cung cấp dịch vụ Apple News.
Trong email thông báo, Apple nói rằng các nhà xuất bản cần chủ động lựa chọn nếu không đồng ý với các điều khoản được đưa ra. Nói cách khác, Apple mặc định rằng các nhà xuất bản sẽ đồng ý nếu không trả lời email và xác nhận là “không đồng ý”.
McGregor cho rằng đây là một cách nguy hiểm mà Apple sử dụng để giành chiến thắng với các nhà xuất bản. Còn Apple thì từ chối bình luận về các chính sách của Apple News.
Người dùng đang được đọc những gì mà Apple cho là tin tức.
Các nhà xuất bản đã rất quan tâm đến khía cạnh khác của Apple News, ngoài phương tiện truyền thông. Họ đang đặt ra các câu hỏi về tiêu chuẩn đạo đức của nghề báo, khi mà Apple có quyền lựa chọn và loại trừ các tin tức từ nguồn của họ.
Điều gì sẽ xảy ra khi các bài viết bất lợi cho Apple hay Facebook không đến được với người đọc, do đã bị chặn trên ứng dụng đọc tin tức một cách chủ động?
McGregor cho biết: “Với Apple News, Apple có quyền định hướng những gì mà công ty cho là tin tức, đó là quan điểm của Apple, chứ không phải quan điểm của người dùng!”. Rõ ràng, điều này có thể làm hạn chế tầm nhìn của người dùng, thay vì được chủ động lựa chọn những nội dung mà họ muốn đọc như trước đây.
- Từ khóa :
- ,
- ,
- ,
- Apple News
- ,
- Apple
Gửi ý kiến của bạn